بوی عیدی، بوی تحریف خاطرات

خط و نقد، پس از حضور بنیامین بهادری در برنامه دورهمی و اجرای قطعه ” بوی عید” که متن و خوانشی متفاوت از اثر اصلی این ترانه داشت؛ شهریار قنبری ترانه‌ سرای آهنگ خاطره انگیز «بوی عیدی»⁩ که با صدای فرهاد مهراد به اثری جاودانه در موسیقی ایران بدل شده است، به اجرای ⁧بنیامین⁩ در ⁧برنامه دورهمی شبکه نسیم واکنش تندی نشان داد و نوشت: «آقای بنیامین بهادری به شکل گستاخانه و بی‌شرمانه‌ای در متن ترانه دست می‌برد و هر چه دم دستش است را ول می‌کند در متن ترانه: بوی لنگه کفش، بوی جارو، بوی دمپایی…
اجرای ⁧فرهاد مهراد⁩ در این اثر مقدس است. بنیامین و بقیه‌ای که بدون اجازه این اثر را می‌خوانند و حتی در متن آن دست می‌برد، انگار ترانه «گل پری جون» می‌خوانند!

برای مهران مدیری متاسفم…
‏سرزمین ما جای پژوهش و تحقیق نیست.»

این اثر که در اسفند‌ماه سال ۸۸ به مناسبت سال نو منتشر شده بود، حال با اجرای آن در برنامه دورهمی با حواشی زیادی روبرو شده است. موضوعی که در سال گذشته نیز با استفاده‌ی برخی هنرمندان از ترانه‌‌ و بدون اجازه‌ی ترانه‌سُرا خبرساز شده بود.

متن اصلی “بوی عیدی” اثر شهریار قنبری:

“بوی عیدی بوی توپ بوی کاغذ رنگی
بوی تند ماهی دودی وسط سفره ی نو
بوی یاس جانماز ترمه‌ی مادربزرگ

با اینا زمستون‌و سر می‌کنم
با اینا خستگی مو در می‌کنم

شادی شکستن قلک پول
وحشت کم شدن سکه‌ی عیدی از شمردن زیاد
بوی اسکناس تا نخورده‌ی لای کتاب

با اینا زمستون و سر می‌کنم
با اینا خستگی‌مو در می‌کنم

فکر قاشق زدن دختر ناز چشم سیاه
شوق یک خیز بلند از روی بته‌های نور
برق کفش جفت شده تو گنجه‌ها

با اینا زمستون‌و سر می‌کنم
با اینا خستگی‌مو در می‌کنم

عشق یک ستاره ساختن با دولک
ترس ناتموم گذاشتن جریمه های عید مدرسه
بوی گل محمدی که خشک شده لای کتاب

با اینا زمستونو سر می‌کنم
با اینا خستگیمو در می‌کنم

بوی باغچه بوی حوض عطر خوب نذری
شب جمعه پی فانوس توی کوچه گم شدن
توی جوی لاجوردی هوس یه آب تنی

با اینا زمستونو سر می‌کنم
با اینا خستگی مو در می‌کنم”

متن آهنگ “بوی عید” بنیامین بهادری:

“بوی عیدی بوی تو، بوی کاغذ رنگی…
بوی تند تپش قلب من از دیدن تو
بوی عطرِ با تو رفتن، توی یک خونه‌ی نو
به اینا حواسم‌و جمع می‌کنم! با اینا عشقم‌و محکم میکنم…
شدت اومدنت تو فکر من!
وحشت از رفتنِ تو حتی یه لحظه؛ که میخوای بری تو فکر!
فکر یک هدیه‌ی جالب؛ که بگیرم واسه تو…
صدای کفش تو وقتی که میای؛ توی قلب من قدم میزنی عاشقونه اونجور که میخوای!
بوی گلِ سلام تو که پر میگیره تو فضا…

به اینا حواسمو جمع می‌کنم؛ با اینا عشقم‌و محکم می‌کنم

لذت قدم زدن با تو توی پیاده رو
هوا بارونیه زیر چتر عشقِ من و تو
عشق تو بارونِ تنده! داره می‌شوره منو!
به اینا حواسمو جمع میکنم؛ با اینا عشقم‌و محکم میکنم
بوی قهوه؛ بوی عکس!
دو تا فنجون برعکس!

اشتیاق دیدن عکس ما دوتا تو یه قاب…
یا تماشای تو؛ اون لحظه که میری توی خواب…
به اینا حواسمو جمع میکنم؛ با اینا عشقم‌و محکم می‌کنم”

قانون “حمایت حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان” در حمایت از آثار ادبی نظیر شعر، ترانه، سرود و تصنیف که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد طبق ماده ۱۹ این قانون، هر گونه تغییر یا تحریف در این آثار و نشر آن بدون اجازه پدید آورنده را ممنوع اعلام کرده و ضمانت اجرایی آن، وفق ماده ۲۵، حبس تادیبی ازسه ماه تا یک سال برای متخلفین پیش بینی شده است.

اما پیگرد قانونی این موضوع صرفا به این مورد ختم نمی‌شود و وفق بند ۲ ماده ۵ مقرره مذکور، پدید آورنده اثر های مورد حمایت این قانون می‌تواند استفاده از حقوق مادی خود را در کلیه موارد از جمله نمایش صحنه‌ای مانند تئاتر و باله و نمایش‌های دیگر به غیر واگذار کند که اجرای بنیامین در صدا و سیما بدون اخذ جواز از صاحب اثر، مشمول این قانون می‌شود.

همان‌طور که در بالا بدان اشاره شد، حق اعتراض و شکایت برای صاحب اصلی ترانه، در قانون پیش‌بینی شده است. با این‌حال بایست منتظر عکس‌العمل رسمی و خارج از فضای مجازی طرفین ماجرا باشیم.